Mr. Cat and the Jackal

As dawn broke over this, presumably the last year of our existence on earth, and the bonfires of our resolutions and anticipations died down, people awoke from their slumber to…well exactly the same scenery as they had done for the previous three hundred and sixty four days. Not much has changed since our last revolution around the sun had begun. People still go to work, still talk about the same old things, still laugh and cry, get angry, get hurt, still stuck in the proverbial rut and still dare to dream. And with the weight of the apocalypse bearing down on our shoulders this, the year twenty twelve with the end in sight, is set to be a big one in many regards. It has to be, we owe it to ourselves.

Eagerly anticipating the year ahead is Cape Town based act Mr. Cat and the Jackal. Talking to Gertjie Besselsen, the co-founding musical father of MCATJ, one cannot help but feel that this might not be the end after all, but merely the beginning of great things. For them at least.

While fans of the group might not be able to anticipate a new album just yet, the band has been working on new material which audiences will be baptized with during live performances. A few theatrical extravaganzas (that one usually associates with a MCATJ performance) are already scheduled for this years mammoth twenty-nine day long February in smaller venues and clubs.

Considering the vast amount of work that went into last years Sins and Siren Songs which in their own words they “built brand new instruments, deleted nearly half the tracks, toured twice…got a tattoo, gained some weight…had transcendental experiences with an orb and somehow failed to capture any of the experiences on camera” it is obvious that they take great pains and effort to create something truly worthwhile.

While some bands might feel intimidated by their own creativeness if it was exacerbated to the level of MCATJ and be pressurized to overcome or better any previous releases when pursuing new material, it is not the case here, they gladly except their own challenges.

Gertjie explains their approach to recording new material as such:

“We usually do a pre production recording first then work on the live version of the song, and then when it's nice and ripe, we do the final recording. We start with a ghost track for structure, and then layer everything on top.”

Ongoing collaborations with Nomadic Orchestra are also still in progress and the release of a few singles is also something to look forward to.

With summer now flexing its sweltering muscles it is also the start of the endless procession of festivals that mark the calendar with regularity. Though festivals has had a definite impact on the South-African music scene by exposing relatively unknown bands to the masses, the band acknowledges that it is important yet not essential.

It is rather a case of a band’s overall work ethos that increases their popularity and expands their number of followers. Asked if it is important to be part of the festival scene in order to secure a larger fan base Gertjie responds like this:

“Certainly...but you know, everything we do establishes a larger following...there's always someone who has never seen us before.”

It seems as if their hard work is paying off though. This year they are up for not only one, but two MK Music Awards. “Bad man he comin” is nominated in the category Best SFX/Animation and they are also title contenders in the Best Newcomer category for their music video for “The devil always wants to dance”. But there is an overwhelming sense that the game is rigged and the plot written in advance as it is not so much the “best” video that takes home the award, but rather the band with the most fans or followers. Winning videos are not selected on merit, but on votes.

The borders of South Africa seem to have become too small to contain MCATJ and they have now set their sights on an overseas trip later this year where they plan to broaden their horizons.

“If everything goes according to plan, we’ll be going to London in May. We’ll be playing for some promoters there that can get us into the scene…wish us luck.”

And wish them luck one feels inclined to do.

With theatrics very much at their core, being asked the question whether this could be the year that we may see a MCATJ stage production, Gertjie lets his answer drift in a sea of ambiguity.

“It could…but it could also be the end of the world.”

It would now be easy to regurgitate past sentiments by the most ambitious charlatans of the trade to capture the essence of this unique band of brothers in a word, a sentence or paragraph. To attempt this would be literary hara-kiri. In the case of this atypical group of musicians it is better left to each individual to establish his or her own opinion.

As surely as the end of the world will come as a surprise, we cannot begin to anticipate the next move of MCATJ and it is exactly this that makes our journey towards the end so much more exciting.

Photos by Burce Geils

Avontoerlustig

My oë dwaal in die rigting van die venster. ‘n Toring rook wriemel op die verste grens. Ek staan nader en verbeel my ek sien ‘n swart vlag kompleet met ‘n skedel daarop bo die geboue uitstyg. Ek glimlag by myself, want ek weet dit is hier.

Daar is ‘n geweldige gedreun soos twee massiewe skepe deur die straat ploeg asof dit niks minder as net sand is nie.‘n Magdom mense staan orals op die sypaadjies, oopmond en piering oë na die spektakel en kyk. Dan is daar stilte.

Ek voel die kreet voor ek dit hoor. Die wêreld bars in ‘n oomblik in chaos uit. Seuns in skinny jeans en meisies met kleurvolle rokke spring uit in die strate en sak toe op al wat ‘n gebou is. ‘n Algehele vrygeestigheid heers oor die massas. Daar is ‘n embleem op party se hemde wat vaagweg bekend lyk.

My oë gly oor my weerkaatsing. ‘n Oogklap en baard is nou deel van my voorkoms.

“Dit kan nie wees nie”,sê ek vir myself.

“Dit kan nie wees nie”, herhaal dit op my skouer.

Ek hoef nie om te kyk om te weet dat dit ‘n papegaai is nie.

‘n Sterk drang om by die skare aan te sluit kry my beet, maar dit blyk onmoontlik te wees om ‘n deurknop met ‘n hoek vir ‘n hand baas te raak. Ek kyk vir ‘n ander uitweg. Die deur gee maklik in toe my hout been daarmee kontak maak.

Ek is buite in die chaos wat ‘n Justin Bieber konsert na ‘n nagmaal diens laat lyk. Almal kyk na my. Vir ‘n oomblik vergeet ek van die werklikheid en ek weet dat ek nou ‘n seerower is. My hand gryp na my swaard en…

Ek word wakker. Die bladsy voor my is nog net half vol woorde. Ek sug en tel weer die pen op.

Met werk en roetine wat nou reeds vroeg in die jaar hul gesag op ons afdwing, is die somer vakansie definitief iets van die verlede en al wat ons kan doen terwyl ons nou in ons skoolbanke en agter ons lessenaars vasgevang sit is om aan die herinneringe te herkou. Ons oorgee aan ‘n stom reverie van son, sand, see en lekker tye. Om my geheue te verfris oor onlangse gebeure op die 6de MK Avontoer het ek met die manne van Zinkplaat en DPK gesels oor hul gevoel van 2011 se toer.

1. Geluk dat julle nog ‘n toer oorleef het. Sal julle hierdie jaar se toer as ‘n sukses bestempel en wat bepaal ‘n suksesvolle toer?

Dit was inderdaad ‘n sukses. Ons meet dit maar aan of almal lewendig terugkom, dat daar mense by die shows was en dat die bands dit geniet het. Daar was al toere wat suksesvol was, maar baie geld verloor het, maar hierdie was gelukkig nie so nie.

2. Die top 3 (indien dit moontlik sou wees om dit so te rangskik) oomblikke van hierdie jaar se Avontoer?

As ek nou drie lukrake oomblikke uit my kop moet trek sal ek gaan met:

· Die partytjie in ons kampplek langs Groot Brak se rivier, toe die Jagermeister trok daar kom parkeer het en daar lekker tunes was, en die seerowers ‘n sokker game gespeel het, en later was daar lekker kampvuur jams en net ‘n algehele moerse jol!

· In Struisbaai het ‘n mal oom vir Die Tuindwergies aanhou drinks koop sodat hulle die hele aand in ‘n kroeg vir hom en die res van die klante speel. Later het sy vrou daar ingekom en gevra dat die barman die oom se tab asb by R7000 afsny!

· Soos een van die busse (die ouers een) in Stilbaai ingery gekom het, het een van die Seerowers, Le Roux, ‘n akoestiese kitaar nader gehark en ‘n paar classics begin jam, en kort voor lank was die hele bus kliphard besig om Johnny Cash se “Ring of fire” te sing. Dit was bedonnerd!

3. Is daar een oomblik wat die toer se gees kan opsom en wat sal dit wees?

Daar is so baie, maar ek moet bieg dat om al die seerowers en bands te sien meng backstage by Diaz Strand se konsert was nogal iets. Die backstage area was net ‘n afgebakende grasperk waar almal gechill het, en dan as elke band opgekom het om te jam, dan het almal voor die stage gaan staan om hulle te ondersteun. Baie gees.

4. Afgesien van al die organisering en beplanning wat so toer behels, sou mens dit nogsteeds as werk kan klassifiseer of is dit net ‘n goeie verskoning om ‘n goeie tyd te hê?

Die idee is dat ons hard werk sodat almal anders ‘n moerse lekker tyd kan he. Dis basies soos ‘n vakansie vir al die bands, waar hulle kan chill en jam soveel as wat hulle wil. Ons kry darem ook tyd vir swem en kuier en jam, so dis altyd lekker.

5. Julle bevind julle beide voor, as ‘n band, en agter, as organiseerders, die skerms. Is dit moelik om beide rolle te vervul en keer dit julle enigsins om net so hard soos die ander bands die toer aan te pak?

Dit was vorige jare nog moeiliker as ons bv by die deur moet werk tot 5 minute voor ons moet speel, maar deesdae het ons ‘n baie goeie span wat daai werk namens ons doen sodat ons darem net ‘n lekker band huddle kan doen so 10 minute voor ons speel. Dis soms moeilik om uit ‘n organiseerder ingesteldheid na ‘n band ingesteldheid te skakel, maar hierdie jaar het ons dit lekker reggekry.

6. Met ses suksesvolle aflewerings is Avontoer nou ‘n somer instansie in eie reg. Dink julle daar is nog ruimte vir groei of is die Avontoer nou ‘n selfgedrewe entiteit wat op eie stoom sal voortgaan om mense te lok?

Daar is altyd ruimte vir uitbreiding. Persoonlik sal ek graag een jaar in plaas van 2 busse, eerder een groot dubbeldekker wil vat. My ander droom is om ‘n boot te vat en teen die kus af te toer met 130 REGTE seerowers! Ons het hierdie jaar vir die eerste keer ‘n internasionale band, Kongos, by ‘n Avontoer show gehad, so dalk kry ons volgende jaar vir Bruce Springsteen.

7. Met verloop van tyd en die gewildheid van die toer wat toeneem, raak dit al moeiliker om te kies watter bands saamgaan?

Dis altyd moeilik. Ons kry letterlik honderde inskrywings en baie van daai sal perfek wees vir Avontoer, maar ons het beperkte plek en moet dit vars probeer hou. Dis defnitief die moeilikste deel van die hele post-toer organisering.

8. Hoe keur julle veral die minder bekende bands?

Daar is baie dinge waarna ons kyk, en ons borg, MK, help baie daarmee, maar bands moet basies ‘n hype om hulself vorm en ‘n unieke vibe he. Dis moeilik, maar moontlik.

9. Daar word baie klem gelê daarop om mense by die Avontoer te betrek met die groep Seerowers wat julle saam oor die land karwy (die gees van die toer seker die beste verpersoonlik). Dink julle dit is juis nodig om mense in so rol te betrek om die sukses van die toerte verseker?

Absoluut. Die Seerowers is die hart en siel van die toer. Daar is niks soos om in ‘n kusdorpie in te rol met ‘n 130-man posse by jou nie.

10. Het julle julself al ooit aan regte seerower aktiwiteite oorgegee op die toer?

Ons was al van voor Die Eerste Avontoer af besig met Seerower aktiwiteite. Daai “Doen dit self” mentaliteit was nog altyd deel van ons vibe en om trokke of busse in die hande te kry, self te bestuur, vreemde dorpies in te val, wyn te smous, CD’s te ruil vir kos, op vloere te slaap en om enige plek te kan partytjie hou was nog altyd deel van die vibe.

11. Met die toer wat sekerlik ‘n hoogtepunt op meeste van die dorpe waar julle stop se fees kalender is, het enige ander vakansie bestemmings al belangstelling getoon om ook hulle dorp op die roete te plaas? Kan die toer nog uitgebrei word?

Ek dink dorpies is soms bang vir ons, tot hulle ons binnelaat en sien dat ons bring ‘n goeie vibe. Ek dink soms dat ons klein kusdorpies se ekonomiee baie help as daar ‘n 130 mense op die plaaslike kafee toesak, of ‘n restaurant oorneem. Ons kan defnitief uitbrei. Hierdie jaar was bv. ons eerste jaar in Struisbaai en dit was ‘n moerse sukses.

12. Is dit moontlik om een dorp of show uit te sonder as “the most memorable”?

Nee. Veral nie hierdie jaar nie. Elke konsert was puik. Die bands het lekker gejol, die weer het saamgespeel en die mense het gekom.

13. Is daar al klaar planne om die 7de Avontoer groter en beter te maak?

Verseker! Ons het reeds bands en seerowers wat ons gekontak het om aanboord te klim.

Foto's Deur Mark Reitz

Annie Klopper : Die vrou agter die bende

Om ‘n storie te kan vertel verg nie veel moeite nie, maar om ‘n storie goed te kan vertel is ‘n kuns en dit blyk dat Annie Klopper hierdie kuns deeglik onder die knie het. Met die uitreiking van Fokofpolisiekar se biografie, Biografie van ‘n Bende, word die storie van een van Suid Afrika se grootste acts op ‘n kleurvol en treffende wyse aan mense blootgestel. Op plekke lees dit soos fiksie en menig ‘n skrywe sal nie skroom om sy/haar arm of been te gee om self met so interessante, meevoerende en boeiende storie vorendag te kom nie.

Die boek gaan nie net aanklank vind by fans van die band nie, maar by enige iemand wat in musiek belangstel of van ‘n goeie storie hou.

Gevra of sy self dit aan die anderkant van ‘n vraagteken sal waag, het sy dadelik ingestem. Lees meer oor wat die skrywer te sê het oor haar nuutste pennevrug wat die mense nog lank aan die praat gaan hou.

1. Het enige iets dramaties verander in die lewe van Annie Klopper vandat Biografie van ‘n Bende uitgereik is?

Dalk nie dramaties nie, maar wel traumaties. Dis nogal traumaties om nie meer besig te wees met hierdie boek nie – dit was ’n projek baie na aan my hart.

2. Wat vir my veral uitgestaan het is dat ek vir baie van die gebeure daar was en dus met die boek kon assosieer. Dink jy die boek dal aanklank vind by ‘n breër gehoor en nie net fans van die band nie en was dit op ‘n spesifieke gehoor gemik?

Ek het dit probeer skryf sodat fans ’n baie intieme blik op Fokofpolisiekar se geskiedenis en loopbaan kan kry, maar ook op ’n manier sodat enige persoon (of hulle al ’n Fokof-liedjie gehoor het aldan nie) dit kan lees as ’n verhaal. Die voordeel in laasgenoemde verband is dat hierdie ouens se storie al die elemente van ’n uiters goeie plot bevat: drama, hoogtepunte, laagtepunte, humor, aksie, liefde, geweld … noem maar op. Self kon ek nie ’n beter plot uitgedink het nie! Die waarheid is inderdaad vreemder as fiksie.

3. ‘n Mens kan uit die biografie aflei dat jy voorheen met die manne van die band bevriend was. Het dit enige effek op die skryf van die boek gehad? Het dit die proses makliker of moeiliker gemaak?

Definitief het dit ’n effek gehad. En ’n meer positiewe as negatiewe een. Ek sê ook sonder skroom dat ek nie my tyd sou mors met die skryf van hierdie boek indien hierdie vyf ouens nie ’n groot effek op my persoonlik gehad het nie. En almal wat dink my vriendskap met die band maak my subjektief en is dus ’n slegte ding, het obviously nog nooit ’n projek soos hierdie moes aanpak nie, want dit sou haas onmoontlik wees indien vriendskap en vertroue nie in die mix was nie. Van die begin af was dit vir my belangrik om met respek te werk te gaan, en omdat hulle my ken en vertrou, het hulle oopgemaak, alles gedeel en geweet ek sal alles in my vermoë doen om daardie inligting akkuraat en met die nodige sensitiwiteit (of andersins met die nodige kragtigheid) weer te gee. As ons nie vriende was nie, sou ek nooit al die inligting uit hulle kon kry of toegang tot die binnekamers van hulle ouerhuise gegun word nie.

4. Van objektief tot subjektief, van onderhoude met mense voer tot onderhoude toestaan. Was dit ‘n vreemde sprong om te gemaak het en watter rol verkies jy?

Dit is natuurlik baie vervullend om te sien hoe mense die boek koop en dis gerusstellend om byna daagliks positiewe terugvoer van lesers te kry. Maar om die boek te skryf was definitief lekkerder as om dit na die tyd op boekrakke in winkels te sien. En ja, aan die begin was dit weird om nou aan die ander kant van die mikrofoon of kamera te wees, maar ten minste respekteer ek nou altyd die onderhoudvoerder.

5. Suid-Afrikaanse musiek beleef oor die afgelope paar jaar ‘n bloeitydperk, met al hoe meer oorspronklike kunstenaars wat na vore tree. Kan dit vergelyk word met enige ander tydperk in musiek geskiedenis?

Toe Fokofpolisiekar op die toneel verskyn, het ek gedink hierdie Afrikaanse punkrock-revolusie is soos toe die Sex Pistols die Britse musiekwêreld op horings geneem het. (Nie dat Fokof se punk dieselfde punk as destyds was nie, ek praat meer van die impak op die plaaslike bedryf.) Maar mense wat in die laat-1980’s daar was toe Voëlvry begin het, het seker weer gedink Johannes Kerkorrel en Koos Kombuis is daardie revolusie. En inderdaad was hulle. Daarteenoor was die Musiek en Liriekbeweging van die laat-1970’s ’n revolusie in sy eie reg, met Afrikaanse “folk” wat ’n belangrike weg vir die toekoms gebaan het. Ek dink as jy kyk na Afrikaanse musiekgeskiedenis is daar dus (tot ’n mate) vergelykbare hoogtepunte, maar niks wat kom by die ekstra spin wat tegnologie, die postmoderne, postapartheid en globale samelewing op die hele besigheid sit nie. Dis nou nie bloot revolusionêr in terme van styl nie, dis eerder soos ’n aar wat gebars het.

Maar die opbloei van kunstenaars die afgelope tyd, het ook sy gevare. Soos KOBUS! sing: “Elke Jan Rap en sy maat het ’n CD op die rak / ons verstik aan al die “treffers” hoe belaglik of hoe swak.”

6. Met so baie bands wat uit die Kaap uit stroom, wie volgens jou moet in die toekoms dopgehou word?

Hulle kan maar lekker stroom, ek soek eerder graag na die meer underground goed soos Thomas Krane uit Durban. En dan is daar die beautiful eerlike klank van Wrestlerish uit Pretoria. ’n Rimpeling op die watervlak het ’n mooier effek as ’n malende stroom. Dis belangrik dat mense nie daardie stroom volg nie en eerder iets uniek en onkonvensioneel doen.

Ander CD’s wat tans by my draai is Willim Welsyn, Bittereinder, Eckard Potgieter (Afrikaans se eie underground Leonard Cohen) en nog steeds Jack Parow se debuutalbum van verlede jaar.

7. Annie Klopper die joernalis, Annie Klopper die skrywer, Annie Klopper die digter, Annie Klopper die redakteur. Is daar een baadjie wat jou beter as die ander pas of is die lyne tussen die verskillende uitlaatmediums so dof dat dit op dieselfde ding neerkom?

Wanneer iemand vir my vra wat ek “doen vir ’n lewe”, is daar altyd ’n rukkie stilte voordat ek die vraag kan beantwoord. Dis nie omdat ek ’n gewyde oomblik wil skep nie, dis ek wat bereken of aan hierdie persoon kan of hoef te verduidelik dat ek dit nie die antwoord in een woord of selfs sin kan opsom nie. Selfs my redakteurskap, wat op my besigheidskaartjie staan, is nie ’n maklik verduidelikbare werk nie. En dan is daar nog al daai ander stuff. (Op bankvorms word my beroep geklassifiseer as “other”.) Ek het nou al besef dat dit eintlik maar alles een baadjie is – ’n baadjie aanmekaar genaai deur woorde.

8. Jy het al in verskeie van jou artikels genoem dat Bellville jou lewe onherroeplik verander het. Indien jou familie nooit na die noordelike voorstede van Kaapstad verhuis het nie en jy jouself op net nog ‘n klein dorpie bevind het, wat dink jy sou jy vandag gedoen het of dink jy dat jy nog steeds by musiek betrokke sou gewees het?

Ek het my ouers se platespeler op die ouderdom van vier gebreek, want ek wou aldag en heeldag plate luister, maar het nie ’n clue gehad hoe om die platespeler te laat werk nie. En op laerskool het ek allerhande ruiltransaksies aangegaan met my skoolmaats om mix tapes van hulle ouer siblings se CD’s te bekom. Die oomblik toe ek Kaap toe trek, was die toegang tot musiek makliker. So dit het definitief ’n groot verskil gemaak om te verhuis, maar ek glo graag dat ek selfs op die klein myndorp sou voortgaan om naarstiglik op die spoor van musiek te bly. Die tyd daar het gelukkig die musiekwêreld baie meer romanties laat lyk en ek kon dit meer waardeer om uiteindelik die kans gegun te word om naby aan ’n lewensaar daarvan te beweeg.

9. Jy het nou jou eie regtelike plek in die Suid-Afrikaanse musiekbedryf. Is daar enige iemand na wie jy nog opkyk en wat jou inspireer, plaaslik of internasionaal?

Ek word daagliks deur iets of iemand anders geïnspireer, en dis nie noodwendig musikante of skrywers nie, maar bloot mense wat daarin slaag om ten spyte van uitdagings hulle volle potensiaal te bereik. Dis mense wat hulle gatte lig en hulle drome volg. En dis mense oral om ons wat dikwels ongesiens uitblink in dit waarin hulle goed is. As daardie persoon boonop onwrikbare lewensvreugde en vrede het, het ek groot respek daarvoor – want dis moeiliker om te verwerf as bekendheid.

10. Met so baie akteurs wat musikante probeer wees en so baie musikante wat hul lyf akteur wil hou, het jy dit al ooit oorweeg om self by ‘n band betrokke te raak?

Kitaar speel of sing is my meditasie, nie my ambisie nie. Omdat ek ook weet hoeveel guts dit verg om soms selfs voor vriende te speel, respekteer ek mense wat op die verhoog klim en hulle harte in note blootlê. Selfs al klink dit dalk vir ons sleg, is dit daardie persoon se passie. Daarom is ek uiters versigtig wanneer ek musiek resenseer en probeer ek altyd van verskeie hoeke na musiek luister.

11. Ongeag die hoeveelheid tyd wat jy spandeer om oor bands en gebeure te skryf, sal jy dit streng as werk klassifiseer of is dit te lekker om werk te wees?

Toe ek ’n student was, was dit ’n belangrike inkomste – wanneer ek wel daarvoor betaal is! Maar dit was nog nooit iets wat ek voltyds gedoen het nie. Omdat ek dit nie voltyds doen nie, is dit moeilik om te klassifiseer as werk. Ek beskou my dagtaak as redakteur by Protea Boekhuis as my (terloops baie lekker) werk en ek is nogal kieskeurig oor watter bands ek deesdae gaan kyk en waaroor ek skryf. Daar is nie slegs min tyd daarvoor nie, maar ek hoef ook nie oor alles te skryf nie, omdat dit nie my werk is nie.

12. Dit is wel bekend dat Biografie van ‘n Bende ’n uitvloeisel van jou M.A. verhandelinge was, maar kan ons soortgelyke uitgawes in die toekoms verwag?

Aangesien ek nou die laaste bietjie sap uit Fokofpolisiekar as onderwerp getap het, kan ek eindelik na nuwe onderwerpe kyk. Ek moes eers die hele storie uit my sisteem kry. Nou is die ooglopende keuse nog ’n musiekbiografie en o my siel daar’s ryke stof, maar ek wil graag ook eksperimenteer met fiksie. Of die twee gaan ontmoet, weet ek nie. Maar as ek al een ding geleer het, is dit om altyd oopoë en op ’n gereedheidsgrondslag te wees, want toe ek in 2004 die eerste keer met Fokofpolisiekar ’n onderhoud gevoer het, sou niemand my kon vertel watter impak daardie ontmoeting uiteindelik sou hê nie.

* Foto's deur Liam Lynch